- کلید حرارتی (راه انداز موتور) 80 تا 100 آمپر ال اس LS-MMS100S13,410,000 تومان
جمع جزء: 13,410,000 تومان
کلید حرارتی چیست ؟
موتورهای الکتریکی از جمله مهم‌ترین تجهیزات در صنایع مختلف هستند و برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از اضافه‌بار و نوسانات برقی، نیاز به محافظت ویژه دارند. یکی از ابزارهای اصلی برای این منظور، کلیدهای حرارتی هستند. در این مقاله به‌طور کامل و با لحنی آموزشی، به بررسی نحوه عملکرد، مزایا و انتخاب کلیدهای حرارتی مناسب برای حفاظت از موتورهای الکتریکی خواهیم پرداخت. این مقاله هم برای افراد مبتدی و هم متخصصین مناسب است.
کلید حرارتی چیست و چه کاربردی دارد ؟
کلید حرارتی ابزاری است که برای محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه‌بارهای حرارتی و جریان‌های اضافی استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها به‌طور معمول در مدارهای الکتریکی قرار می‌گیرند و زمانی که جریان مصرفی موتور از حد مجاز فراتر رود، با قطع کردن جریان، از آسیب به موتور جلوگیری می‌کنند. اساس کار این دستگاه‌ها بر اساس دما است؛ به این معنی که اگر موتور بیش از حد گرم شود، کلید حرارتی عمل کرده و موتور را از جریان برق قطع می‌کند.
این دستگاه‌ها برای محافظت از موتور در برابر افزایش دمای ناشی از بار زیاد یا عملکرد نادرست طراحی شده‌اند و در بسیاری از سیستم‌های الکتریکی و صنعتی استفاده می‌شوند
عملکرد و علت استفاده از کلید حرارتی در مدارات
کلیدهای حرارتی بر اساس اصل حرارتی عمل می‌کنند. این کلیدها از یک عنصر حساس به دما مانند یک تریماتور یا بیمتال ساخته شده‌اند که به‌طور مستقیم به جریان برق متصل است. هنگامی که جریان عبوری از موتور بیش از حد مجاز باشد، این عنصر حساس به دما گرم شده و باعث می‌شود که کلید قطع شود.
چرا از کلید حرارتی استفاده کنیم؟
جلوگیری از آسیب به موتور: اضافه‌بارهای حرارتی می‌توانند به موتور آسیب برسانند. کلید حرارتی این اضافه‌بارها را شناسایی کرده و موتور را از اتصال برق خارج می‌کند.
افزایش عمر موتور: با محافظت از موتور در برابر جریان‌های بیش از حد، عمر مفید موتور افزایش می‌یابد.
ایمنی بیشتر: جلوگیری از آتش‌سوزی و خرابی دستگاه‌ها به‌واسطه اضافه‌بار و دماهای بالا.
مزایای استفاده از کلید حرارتی
استفاده از کلیدهای حرارتی برای محافظت از موتورهای الکتریکی مزایای زیادی دارد که به افزایش عملکرد و طول عمر تجهیزات کمک می‌کند. از جمله این مزایا عبارتند از:
محافظت از موتور در برابر اضافه‌بار: کلید حرارتی باعث می‌شود که موتور در شرایط اضافه‌بار یا دمای بیش از حد از کار نیفتد و آسیب نبیند.
افزایش کارایی سیستم: با جلوگیری از خرابی موتور، سیستم به‌طور مستمر و بدون توقف به کار خود ادامه می‌دهد.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها: با پیشگیری از آسیب‌های جدی به موتور، هزینه‌های نگهداری و تعمیر کاهش می‌یابد.
ساده‌سازی نگهداری و تعمیرات: به‌دلیل عملکرد خودکار، نیازی به نظارت مداوم بر وضعیت موتور و تجهیزات نیست.
نکات مهم در انتخاب کلید حرارتی مناسب
1. جریان نامی موتور
اولین نکته برای انتخاب کلید حرارتی، دانستن جریان نامی موتور است.
جریان نامی موتور به معنای جریان برقی است که موتور به طور معمول و در حالت عادی بدون ایجاد مشکلات اضافی از آن عبور می‌دهد. این مقدار معمولاً روی پلاک موتور ذکر می‌شود یا در دفترچه راهنمای آن آمده است. جریان نامی برای انتخاب تجهیزات محافظتی مانند کلید حرارتی بسیار مهم است، زیرا باید ظرفیت کلید حرارتی مطابق با جریان نامی موتور انتخاب شود تا از آسیب به موتور در شرایط اضافه‌بار جلوگیری کند.
در واقع، جریان نامی موتور معیاری است که بر اساس آن می‌توان تعیین کرد که چه میزان جریان مجاز برای موتور در نظر گرفته شده و در صورت افزایش این مقدار، کلید حرارتی باید وارد عمل شود.
این مقدار معمولاً روی پلاک موتور نوشته شده یا در دفترچه راهنمای آن موجود است. جریان نامی موتور نشان‌دهنده مقداری است که موتور به‌طور عادی و بدون مشکل از آن عبور می‌دهد.
2. محاسبه ظرفیت کلید حرارتی
برای انتخاب درست کلید حرارتی، باید ظرفیت آن را بر اساس جریان نامی موتور محاسبه کنید. اگر جریان موتور بیشتر از جریان نامی باشد، کلید حرارتی باید ظرفیت بالاتری داشته باشد تا از موتور در برابر اضافه‌بار محافظت کند.
| جریان نامی موتور (آمپر) | ظرفیت کلید حرارتی (آمپر) |
|---|---|
| 1 – 10 | 1.2 – 1.5 برابر جریان نامی |
| 10 – 50 | 1.2 – 1.5 برابر جریان نامی |
| 50 – 100 | 1.2 – 1.4 برابر جریان نامی |
| 100 – 250 | 1.2 – 1.3 برابر جریان نامی |
| 250 – 500 | 1.2 برابر جریان نامی |
| بالای 500 | 1.1 – 1.2 برابر جریان نامی |
این جدول بر اساس استانداردهای کلی و برآوردهای معمول انتخاب کلید حرارتی تهیه شده است. البته برای انتخاب دقیق‌تر، نیاز به مشورت با متخصصان و در نظر گرفتن ویژگی‌های خاص موتور و سیستم برق دارید.
3. توان موتور و تاثیر آن در انتخاب کلید حرارتی
توان موتور، که معمولاً به‌صورت کیلووات یا اسب بخار مشخص می‌شود، بر جریان موتور تأثیر می‌گذارد. به‌طور معمول، با افزایش توان موتور، جریان بیشتری نیز از آن عبور می‌کند. بنابراین، باید توجه داشته باشید که توان موتور بر انتخاب کلید حرارتی تأثیر دارد و کلید باید قادر به تحمل جریان بیشتری باشد.
جدول انتخاب کلید حرارتی با توجه به توان موتور
| توان موتور (کیلووات) | ظرفیت کلید حرارتی (آمپر) |
|---|---|
| 0.25 – 0.75 | 1.2 – 1.5 برابر توان موتور (کیلووات) |
| 0.75 – 1.5 | 1.2 – 1.4 برابر توان موتور (کیلووات) |
| 1.5 – 3 | 1.2 برابر توان موتور (کیلووات) |
| 3 – 5 | 1.1 – 1.2 برابر توان موتور (کیلووات) |
| 5 – 10 | 1.1 برابر توان موتور (کیلووات) |
| بالای 10 | 1.1 برابر توان موتور (کیلووات) |
4. تفاوت کلید حرارتی و محافظ موتور
تفاوت اصلی این دو در عملکرد است. کلید حرارتی معمولاً فقط از موتور در برابر اضافه‌بار حرارتی محافظت می‌کند، اما محافظ موتور علاوه بر این، از موتور در برابر نوسانات برق، قطع و وصل برق، و مشکلات دیگر نیز محافظت می‌کند.
5. نوع کابل و اتصال آن به کلید حرارتی
برای نصب کلید حرارتی، باید از کابل‌هایی استفاده کنید که متناسب با جریان مصرفی موتور و توان آن باشند. همچنین، اتصال صحیح کابل به کلید و موتور ضروری است تا عملکرد کلید حرارتی به‌درستی انجام شود.
6. انتخاب برند معتبر
هنگام خرید کلید حرارتی، انتخاب برند معتبر می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد و عمر کلید داشته باشد. برندهایی مانند زیمنس، شنیتر الکتریک و آشنای، از بهترین برندها برای خرید این نوع تجهیزات به‌شمار می‌روند.
7. محل نصب و وضعیت محیطی
محل نصب کلید حرارتی نیز اهمیت زیادی دارد. باید به شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و گرد و غبار توجه کنید، زیرا ممکن است بر عملکرد کلید تأثیر بگذارد.
تفاوت‌های اصلی کلید حرارتی و محافظ موتور
کلید حرارتی و محافظ موتور هر دو برای محافظت از موتورهای الکتریکی به کار می‌روند، اما تفاوت‌هایی دارند:
کلید حرارتی: بیشتر برای حفاظت در برابر اضافه‌بار حرارتی و جریان زیاد استفاده می‌شود.
محافظ موتور: علاوه بر حفاظت در برابر اضافه‌بار، محافظ موتور می‌تواند در برابر نوسانات برق، قطع و وصل برق، و خطاهای سیستمی نیز محافظت کند.
آموزش نصب کلید حرارتی بر روی موتور
نصب کلید حرارتی باید با دقت انجام شود تا اطمینان حاصل شود که کلید به‌درستی از موتور محافظت می‌کند. مراحل نصب به شرح زیر است:
1. انتخاب مکان نصب
اولین قدم در نصب کلید حرارتی انتخاب مکان مناسب برای نصب آن است. این کلید باید در مسیر کابل ورودی به موتور نصب شود. معمولاً این نصب در تابلو برق یا نزدیک به موتور صورت می‌گیرد.
2. اتصال سیم‌ها
پس از انتخاب مکان نصب، باید سیم‌های ورودی به کلید حرارتی وصل شده و سپس به موتور وصل شوند. اتصال سیم‌ها باید محکم و مطابق با دستورالعمل‌های فنی باشد.
3. تنظیم جریان نامی
کلید حرارتی باید بر اساس جریان نامی موتور تنظیم شود. این جریان معمولاً روی پلاک موتور ذکر شده است و کلید باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که در صورت عبور جریان بیشتر از این مقدار، عمل کرده و برق موتور را قطع کند.
4. آزمایش عملکرد
پس از نصب، باید عملکرد کلید حرارتی آزمایش شود. برای این منظور، یک آزمایش اضافه‌بار انجام می‌دهند تا اطمینان حاصل شود که در صورت بروز مشکل یا اضافه‌بار، کلید حرارتی به‌درستی عمل کرده و برق موتور را قطع می‌کند.
بهترین برند های کلید حرارتی
زیمنس (Siemens)
زیمنس یکی از معتبرترین برندهای بین‌المللی در زمینه تولید تجهیزات الکتریکی است و محصولات این شرکت از کیفیت بالایی برخوردار هستند. کلیدهای حرارتی زیمنس در صنایع مختلف استفاده می‌شوند و به‌ویژه برای موتورهای بزرگ و حساس مناسب هستند.
شنیتر الکتریک (Schneider Electric)
شنیتر الکتریک نیز به‌عنوان یک برند معتبر جهانی در زمینه تجهیزات برقی شناخته شده است. این برند انواع مختلفی از کلیدهای حرارتی با کارایی و قابلیت اطمینان بالا تولید می‌کند.
ABB
ABB یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تجهیزات الکتریکی در جهان است و کلیدهای حرارتی تولیدی این برند از استانداردهای بالایی برخوردار هستند. کلیدهای حرارتی ABB برای محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه‌بار و نوسانات برقی مناسب هستند.
میکا (Mika)
میکا یکی از برندهای ایرانی است که در زمینه تولید کلیدهای حرارتی و سایر تجهیزات برق صنعتی فعالیت دارد. کلیدهای حرارتی این برند به‌طور خاص برای بازار ایران طراحی و تولید می‌شوند و از قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای برخوردارند.
الکتروپیک (Electropik)
برند الکتروپیک یکی دیگر از تولیدکنندگان ایرانی است که کلیدهای حرارتی با کیفیت تولید می‌کند. این برند در تجهیزات برق صنعتی شناخته شده است و محصولات آن در بسیاری از پروژه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
منابع
برای محافظت از موتورهای الکتریکی با استفاده از کلیدهای حرارتی (Thermal Overload Relays)، منابع معتبر و اطلاعات فنی متعددی وجود دارد که می‌توانند راهنمایی‌های مفیدی ارائه دهند. در ادامه، به معرفی چند منبع معتبر با لینک‌های مستقیم به آن‌ها می‌پردازم:
Schneider Electric: این شرکت در مقاله‌ای با عنوان “What is a thermal overload relay?” توضیحاتی جامع درباره عملکرد و اهمیت کلیدهای حرارتی در حفاظت از موتورهای الکتریکی ارائه داده است. Schneider Electric EshopSchneider Electric Eshop
AutomationDirect: این وب‌سایت اطلاعات دقیقی درباره انواع کلیدهای حرارتی و کاربردهای آن‌ها در حفاظت از موتورهای الکتریکی ارائه می‌دهد. AutomationDirect
مطالعه این منابع می‌تواند به درک بهتر عملکرد و انتخاب مناسب کلیدهای حرارتی برای محافظت از موتورهای الکتریکی کمک کند.
الوین الکتریک
