شینه ارت و نول

شینه مسی ارت و شینه مسی نول

شینه‌ مسی ارت و نول معمولاً به صورت شمش‌های مسی سوراخ‌دار عرضه می‌شوند که دارای پیچ و مهره برای اتصال سیم‌ها هستند.

شینه مسی قطعه‌ای از جنس مس خالص است که به دلیل رسانایی بسیار بالا، برای جمع‌آوری و توزیع ایمن جریان برق استفاده می‌شود. روی شینه مسی تعدادی پیچ (معمولاً بین ۴ تا ۱۲ عدد) تعبیه شده که به کمک آن‌ها می‌توان چندین سیم را به یک نقطه مشترک متصل کرد.

شینه مسی ارت و نول از پرکاربردترین انواع شینه در برق صنعتی هستند و به‌علت رسانایی عالی و دوام مس، در تابلوهای برق با جریان‌های بالا به کار می‌روند. اتصال سیم‌ها به شینه مسی معمولاً توسط سرسیم (رینگ) انجام می‌گیرد تا اتصال محکمی برقرار شود.

شینه مسی ارت معمولاً دارای پایه یکپارچه بوده و مستقیماً روی بدنه فلزی تابلو برق نصب می‌شود تا تمامی سیم‌های ارت را به چاه ارت یا بدنه زمین متصل کند. این اتصال مستقیم به بدنه تابلو، مسیر برگشت جریان‌های نشتی را فراهم کرده و از برق‌دار شدن ناخواسته بدنه و وقوع حوادثی نظیر برق‌گرفتگی یا آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند. شینه مسی نول بر خلاف ارت، فاقد پایه عایقی بوده و شکل آن کاملاً صاف و بدون پایه است.

از این رو، هنگام نصب شینه مسی نول در داخل تابلو باید آن را روی مقره‌های عایق در دو انتهای شینه قرار داد تا هیچ تماس الکتریکی با بدنه فلزی تابلو نداشته باشد. وجود شینه نول برای اتصال تمامی سیم‌های نول تجهیزات به یک مرجع مشترک ضروری است و معمولاً در تابلو برق اصلی حتماً تعبیه می‌شود.

قیمت شینه مسی ارت و شینه مسی نول

قیمت شینه مسی ارت و نول وابسته به عواملی از جمله جنس و وزن مس به‌کار رفته، تعداد پیچ‌ها (ظرفیت اتصال)، ابعاد شمش مسی و برند سازنده است. با توجه به اینکه این شینه‌ها از مس خالص تولید می‌شوند، قیمت آن‌ها معمولاً بالاتر از انواع آلیاژی (مانند برنجی یا فانتزی) است. به بیان دیگر، شینه مسی به دلیل ارزش بالای فلز مس، هزینه‌ی بیشتری دارد در حالی که شینه فانتزی (برنجی) گزینه اقتصادی‌تری محسوب می‌شود.

البته شینه‌ مسی به خاطر قابلیت عبور جریان زیاد و کاربرد در پروژه‌های صنعتی سنگین، علیرغم قیمت بالاتر، همچنان تقاضای خود را دارند. هرچه تعداد پیچ‌ها و طول شینه مسی بیشتر باشد و سطح مقطع بزرگ‌تری داشته باشد، مقدار مس مصرفی و در نتیجه قیمت آن افزایش می‌یابد. همچنین کیفیت ساخت و خلوص مس به‌کار رفته می‌تواند بر قیمت شینه مسی ارت و نول تأثیرگذار باشد. به طور کلی، برای اطلاع از قیمت دقیق انواع شینه مسی ارت و نول، باید مشخصات فنی (تعداد محل اتصال و اندازه) و برند محصول را در نظر گرفت و با تأمین‌کنندگان معتبر مشورت کرد.

خرید شینه مسی ارت و شینه مسی نول

برای خرید شینه مسی ارت و نول توجه به چند نکته اساسی توصیه می‌شود. نخست، ظرفیت جریان شینه را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید؛ به عنوان راهنما، توان الکتریکی شینه منتخب بهتر است حداقل ۱٫۵ برابر جریان نامی کلید اصلی باشد تا حاشیه ایمنی کافی فراهم شود. این امر به جلوگیری از داغ شدن بیش از حد شینه در شرایط بار کامل کمک می‌کند.

دوم، تعداد پیچ‌ها و ابعاد شینه مسی را بر اساس تعداد رشته‌های سیم نول یا ارت که باید به آن متصل شوند انتخاب نمایید. سوم، در هنگام خرید شینه مسی نول حتماً مقره‌های عایق مناسب برای نصب آن روی بدنه تابلو را در نظر بگیرید تا ایزولاسیون الکتریکی از زمین برقرار گردد. همچنین اگر شینه مسی بدون روکش را تهیه می‌کنید، ممکن است نیاز باشد برای ایمنی بیشتر پس از نصب، از روکش حرارتی یا عایق‌های مناسب جهت پوشش بخش‌های برقدار آن استفاده کنید.

چهارم، کیفیت ساخت و جنس شینه را مدنظر قرار دهید – شینه‌های مسی باید از مس با خلوص بالا ساخته شده باشند تا رسانایی الکتریکی حداکثری و تحمل جریان مطلوبی داشته باشند. توصیه می‌شود خرید خود را از تأمین‌کنندگان معتبر تجهیزات برق صنعتی انجام دهید تا از اصل بودن و کیفیت مطلوب شینه‌های ارت و نول اطمینان حاصل شود. در نهایت، مقایسه قیمت‌ها و مشاوره با کارشناسان فروش می‌تواند به انتخاب بهتر و به‌صرفه‌تر کمک کند.

شینه فانتزی ارت و شینه فانتزی نول

شینه فانتزی نوعی شینه روکش‌دار است که رسانای داخلی آن معمولاً از جنس آلیاژ برنج (مس و روی) بوده و بدنه‌ای پلاستیکی و عایق دارد. به همین دلیل به شینه فانتزی، شینه پایه‌دار یا شینه عایق‌دار نیز گفته می‌شود. شینه‌های فانتزی ارت و نول دقیقاً از نظر ساختار شبیه هم هستند و تنها تفاوتشان در رنگ‌بندی جهت شناسایی است.

شینه فانتزی نول با بدنه پلاستیکی آبی رنگ و شینه فانتزی ارت با بدنه سبز (یا سبز و زرد) تولید می‌شود. وجود این کد رنگی نصب و نگهداری را آسان‌تر می‌کند، زیرا سیم‌کشی نول و ارت در تابلو به وضوح تفکیک می‌شود.

هادی برنجی به‌کار رفته در شینه فانتزی رسانایی الکتریکی کمتری نسبت به مس خالص دارد اما همچنان برای جریان‌های متوسط کاملاً مناسب است. در واقع طبق استانداردها، برنج MS58 به کار رفته در شینه‌های فانتزی حدود ۵۸٪ مس دارد و رسانایی الکتریکی آن در حدود 15.9 (میلیون بر متر) است که هرچند کمتر از مس خالص است اما برای اغلب کاربردهای تابلو برق کفایت می‌کند.

مزیت مهم برنج، استحکام مکانیکی بالاتر آن نسبت به مس است؛ بنابراین شینه‌های فانتزی از نظر مقاومت فیزیکی و تحمل لرزش‌ها و تنش‌های مکانیکی عملکرد مطلوبی دارند و در طول زمان دچار خمیدگی یا شکست نمی‌شوند.

شینه فانتزی ارت و نول به دلیل داشتن بدنه عایق پلاستیکی و پایه‌های آماده، نیازی به مقره جداگانه برای نصب در تابلو ندارند و به سادگی روی بدنه تابلو پیچ می‌شوند. هر شینه فانتزی شامل یک ترمینال میله‌ای برنجی است که سوراخ‌ها و پیچ‌هایی برای اتصال سیم‌ها دارد و این ترمینال داخل یک قاب یا تیوب پلاستیکی قرار گرفته است.

بدنه عایق شینه فانتزی مانع بروز اتصال کوتاه ناخواسته و تماس دست با بخش برق‌دار می‌شود که ایمنی کاربری را افزایش می‌دهد. از نظر کاربرد، شینه‌های فانتزی ارت و نول بیشتر در تابلوهای برق ساختمانی، جعبه‌فیوزها و تابلوهای با جریان نسبتاً کم به کار می‌روند. در پروژه‌های صنعتی بزرگ که جریان‌های بسیار بالا نیاز است، معمولاً از شینه‌های مسی بدون روکش استفاده می‌شود و در تابلوهای کوچک‌تر یا مدارهای کنترلی می‌توان با اطمینان از شینه فانتزی بهره گرفت.

در مجموع، شینه فانتزی ارت (سبز) و شینه فانتزی نول (آبی) یک راه‌حل مقرون‌به‌صرفه، ایمن و سریع برای توزیع سیم‌های ارت و نول در تابلوها ارائه می‌کنند که به‌خاطر همین مزایا به طور روزافزون محبوب شده‌اند.

قیمت شینه فانتزی ارت و شینه فانتزی نول

قیمت شینه فانتزی ارت و نول در مقایسه با شینه‌های مسی کمتر است و همین مقرون‌به‌صرفه بودن یکی از دلایل اصلی رواج استفاده از آن‌ها است. استفاده از هادی آلیاژی برنج به جای مس خالص موجب کاهش هزینه تولید شینه فانتزی شده است. برای نمونه، شینه فانتزی ۸ پیچ یا ۱۲ پیچ با بدنه پلاستیکی معمولاً ارزان‌تر از شمش مسی معادل خود تمام می‌شود.

در حالی که از نظر عملکرد پایه، تفاوت چندانی در اتصال سیم‌های نول یا ارت ایجاد نمی‌کند. البته باید توجه داشت که ظرفیت جریان‌دهی شینه فانتزی محدودتر از نوع مسی است؛ بنابراین قیمت پایین‌تر آن نباید تنها عامل انتخاب باشد. در کاربردهایی که جریان بالا مورد نیاز است، سرمایه‌گذاری بیشتر برای خرید شینه مسی ارت و نول ضروری است تا سیستم از نظر حرارتی و ایمنی دچار مشکل نشود.

با این وجود، برای بسیاری از تابلوهای توزیع ساختمان‌ها و ماشین‌آلات کوچک، شینه فانتزی با هزینه کمتر، به خوبی پاسخگوی نیاز بوده و اقتصادی‌تر است. عوامل مؤثر بر قیمت شینه فانتزی نیز شامل تعداد پیچ‌ها، کیفیت جنس بدنه و هادی برنجی، و برند تولیدکننده می‌باشد. معمولاً شینه‌های فانتزی ساخت شرکت‌های معتبر که از آلیاژ استاندارد و پلاستیک مقاوم در برابر حرارت استفاده می‌کنند، قیمت کمی بالاتر دارند اما همچنان اختلاف قیمت آن‌ها با شینه‌های مسی قابل توجه است. در نهایت، برای تعیین قیمت دقیق شینه فانتزی ارت یا نول، مشخصات فنی آن را با فروشندگان بررسی کنید و به تناسب بودجه و نیاز پروژه بهترین گزینه را انتخاب نمایید.

تفاوت شینه مسی و شینه فانتزی

در مقایسه شینه مسی (بدون روکش) با شینه فانتزی (روکش‌دار)، چند تفاوت کلیدی وجود دارد:

جنس و رسانایی: شینه‌های مسی از مس خالص ساخته شده و بیشترین رسانایی الکتریکی را دارند، در حالی که شینه‌های فانتزی از آلیاژ برنج ساخته می‌شوند و رسانایی آن‌ها کمی کمتر است. البته رسانایی شینه‌های برنجی همچنان برای بسیاری کاربردها کافی است.

ظرفیت جریان و کاربرد: به دلیل تفاوت رسانایی، شینه فانتزی بیشتر برای جریان‌های پایین و متوسط به کار می‌رود، در حالی که شینه مسی انتخاب مناسب برای جریان‌های بالا است.

قیمت: شینه‌های فانتزی ارزان‌تر از شینه‌های مسی هستند؛ در مقابل، شینه مسی به علت ارزش بالاتر فلز مس گران‌تر است و معمولاً در کاربردهای صنعتی سنگین استفاده می‌شود.

نصب و ایمنی: شینه فانتزی دارای بدنه عایق‌دار و پایه‌دار است که نصب آن را آسان‌تر و ایمن‌تر می‌کند. در مقابل، شینه مسی بدون روکش است و هنگام نصب باید روی مقره عایق قرار گیرد. برای ایمنی بیشتر معمول است که قسمت‌های بدون عایق شینه مسی پس از نصب توسط روکش حرارتی یا نوار عایق پوشانده شوند تا از اتصال تصادفی و خطر برق‌گرفتگی جلوگیری گردد.